Kwestia winy w rozkładzie pożycia pozostaje jedną z najważniejszych decyzji, którą przychodzi podjąć małżonkowi w trakcie procesu o rozwód.

Choć omawiane zagadnienie jest dość złożone i każdorazowo wymaga przeanalizowania szeregu zmiennych czynników, poniżej przedstawiamy najważniejsze jego aspekty, aby jak najlepiej pomóc Państwu w podjęciu optymalnej decyzji.

Czego spodziewać się wnosząc o orzeczenie winy małżonka?

Prawnik Toruń odpowiada.

Niewątpliwie dążenie do orzeczenia wyłącznej winy współmałżonka w rozkładzie pożycia jest bardzo wymagające i angażujące. Samo postępowanie dowodowe jest znacznie dłuższe, niż w przypadku, w którym małżonkowie są zgodni w kwestii zakończenia związku, co przekłada się także na dużo większe koszty procesu.

Potrzeba wiele siły i wytrwałości, aby dokładnie wykazać zaistnienie danych okoliczności i precyzyjnie uargumentować powołane zarzuty, a i tak nigdy nie można być stuprocentowo pewnym, że sąd orzeknie zgodnie z naszą wolą.

Nie ma żadnego wykazu zachowań, które mogą uzasadniać wniosek o orzeczenie winy w rozkładzie pożycia. W każdym przypadku, to na osobie żądającej orzeczenia winy współmałżonka spoczywa ciężar dowodu, czyli wykazania, że konkretne sytuacje zaistniały i miały faktyczny wpływ na rozkład pożycia małżeńskiego. Dlatego też sposób, w jaki przedstawimy przed sądem dane okoliczności jest nadzwyczaj istotny.

Do winy małżonka przyczyniać mogą się jego wszelkie zachowania urągające powszechnie akceptowanym zasadom moralnym czy dobrym obyczajom, stanowiące pogwałcenie obowiązków małżeńskich. Jednakże do najczęstszych przyczyn zawinienia w rozkładzie pożycia należą:

- zdrada małżeńska

- przemoc fizyczna lub psychiczna

- nadużywanie alkoholu lub narkotyków

W każdym przypadku należy odpowiednio wyważyć, czy jest się w stanie przejrzyście przedstawić sądowi dany punkt widzenia. Konkretyzując, czy można zgromadzić przekonujące dowody, także w postaci odpowiednich świadków, którzy posiadają rzetelną wiedzę na temat zarzucanych zachowań. Często jest to o tyle problematyczne, iż wiele sytuacji małżeńskich odbywa się w zaciszu domowego ogniska bez obecności innych osób i pozostawionych namacalnych śladów.

Dodatkowo trzeba być przygotowanym na reakcję drugiej strony na formułowane przez nas żądania. Niejednokrotnie w odpowiedzi na wniosek o orzeczenie wyłącznej winy w rozkładzie pożycia, pojawiają się kontrargumenty przedstawiające współmałżonka w negatywnym świetle, prezentujące całkowicie odmienną perspektywę.

Można spotkać twierdzenia, jakoby zarzucane uchybienia wynikały z nieprawidłowych zachowań małżonka wnoszącego o orzeczenie winy drugiej strony. Nierzadko okazuje się, że wyrachowanie drugiej osoby dalece wykracza poza przykładową zdradę małżeńską. Przedstawiane są zarzuty, których nigdy nie spodziewano by się usłyszeć od współmałżonka, opisywane są wyolbrzymione lub oderwane od rzeczywistości sytuacje.

Z tych wszystkich względów warto z wyprzedzeniem, odpowiednio nastawić się psychicznie, bowiem dążenie do orzeczenia rozwodu z wyłącznej winy współmałżonka potrafi być wyjątkowo wyczerpujące emocjonalnie.

Celem powyższych wywodów nie jest zniechęcenie małżonka niewinnego do dążenia orzeczenia winy współmałżonka, a jedynie uświadomienie, z czym może się wiązać tego typu proces.

Niezwykle ważne są następstwa orzeczenia winy współmałżonka, przede wszystkim w aspekcie materialnym.

Czy warto wnosić o orzeczenie winy małżonka?

Radzi adwokat z Torunia.

W przypadku uznania jednego z małżonków za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, drugi małżonek uzyskuje możliwość żądania alimentów, o ile rozwód spowodował istotne pogorszenie jego sytuacji materialnej.

Z okolicznością taką możemy mieć do czynienia w warunkach znacznej dysproporcji pomiędzy zarobkami małżonków.

Sąd oceniając, czy do istotnego pogorszenia doszło powinien porównać sytuację, w jakiej małżonek niewinny znajdzie się po rozwodzie, z sytuacją, w jakiej by się znajdował, gdyby pożycie małżonków funkcjonowało prawidłowo. Sąd Najwyższy wypowiadał się na ten temat już przed czterdziestoma laty (Wyrok z dnia 28 października 1980 r., III CRN 222/80).

Małżonek niewinny może żądać, aby małżonek wyłącznie winny w dalszym ciągu przyczyniał się do zaspokojenia jego usprawiedliwionych potrzeb, do czego jest zobowiązany.

Zakres przyczynienia się małżonka winnego, oceniany w nawiązaniu do zasad słuszności, może zostać uznany za odpowiedni, o ile będzie się znajdował pomiędzy granicą, poniżej której leży niedostatek, a granicą, której przekroczenie byłoby zrównaniem stopy życiowej obojga rozwiedzionych małżonków.

Co szczególnie istotne, obowiązek alimentacyjny, o którym mowa powyżej posiada bezterminowy charakter i nie wygasa wskutek upływu czasu. Dopiero zmiana sytuacji finansowej któregoś z byłych małżonków będzie uprawniała do zmiany wysokości alimentów.

Kiedy Sąd orzeka winę obu stron?

Prawnik Toruń wyjaśnia

Należy pamiętać, że Sąd w postępowaniu o rozwód rozstrzyga wyłącznie o kwestii winy jednego bądź obojga małżonków, nie dokonując żadnego jej stopniowania. Jeśli przeprowadzone w procesie dowody wskazują, że zachowania obu stron stanowiły naruszenie obowiązków małżeńskich, Sąd orzeknie rozwód z winy obojga małżonków, niezależnie od tego jak poważne były poszczególne krytyczne zachowania oraz z jakim natężeniem następowały.

Stanowisko to znalazło odzwierciedlenie w dorobku judykatury. Warto wskazać dwa orzeczenia Sądu Najwyższego w tym względzie:

- Wyrok z dnia 23 kwietnia 1997 r., I CKN 78/97:

„wszelka gwałtowna reakcja współmałżonka, wyrażająca się w zniewagach czy biciu jest niedopuszczalna nawet wtedy, gdy była spowodowana poważnym przewinieniem strony przeciwnej i winna być traktowana jako zdarzenie pogłębiające rozkład pożycia małżeńskiego”

- Wyrok z dnia 10 listopada 1999 r., I CKN 233/98:

„w razie obustronnych zawinień niedopuszczalna jest kompensata wzajemnych przewinień, a ustawa nie odróżnia winy większej i mniejszej, a małżonka, który zawinił jedną z wielu przyczyn rozkładu należy uznać za współwinnego, choćby nawet wina drugiego małżonka w spowodowaniu innych przyczyn rozkładu była cięższa”

Adwokat Toruń, Rozwód bez orzekania o winie

W kontekście powyższych rozważań, jako oczywiste jawi się, że postępowanie o rozwód, w którym małżonkowie są zgodni, jest znacznie mniej angażujące dla stron i generujące dużo mniej stresu.

Jeśli małżonkowie są w stanie porozumieć się bez roztrząsania przyczyn rozpadu związku, rola sądu sprowadzi się wyłącznie do ustalenia, że w istocie doszło do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia. W takim przypadku małżonkowie mogą szybko uzyskać orzeczenie rozwodu, najczęściej na pierwszej rozprawie.

Zawsze powinno się dokładnie rozważyć celowość wniosku o orzeczenie wyłącznej winy w rozkładzie pożycia, zwłaszcza jeżeli nie zachodzą przesłanki natury materialnej.

Warto przy tym pamiętać, że w przypadku, w którym małżonek popada w niedostatek po orzeczeniu rozwodu, może wnosić o alimenty od drugiego małżonka, nawet jeśli odstąpiono od orzekania o winie bądź orzeczono winę obu stron. Ten obowiązek alimentacyjny wygasa jednak z mocy prawa po pięciu latach od orzeczenia rozwodu, a także z chwilą zawarcia nowego związku małżeńskiego przez uprawnionego.

Profesjonalny pełnomocnik w procesie o rozwód

Pomoc adwokata w większości spraw o rozwód jest nie do przecenienia. Stoi on bowiem na straży należytego zabezpieczenia interesów Klienta, dbając nie tylko o właściwe przeprowadzenie postępowania, zgodne z istniejącymi regulacjami, ale także obiektywnie, bieżąco doradzając we wszelkich newralgicznych kwestiach.

W sprawach, w których małżonkowie są zgodni, rola pełnomocnika sprowadza się najczęściej do zapewnienia, aby nie doszło do żadnych uchybień proceduralnych, pomocy w sporządzeniu procesowej korespondencji i profesjonalnego wsparcia na rozprawie.

Jeśli małżonkowie potrafią się wzajemnie porozumieć, najczęściej są także w stanie we własnym zakresie poradzić sobie przed sądem.

Natomiast w przypadkach dążenia do orzeczenia winy w rozkładzie pożycia, rola adwokata jest nadzwyczaj istotna. Jest on bowiem w stanie doradzić w jaki sposób najskuteczniej poprowadzić daną sprawę, pomoże skompletować konieczne w sprawie materiały, a także zapewni, aby wszelkie korzystne dla strony dowody ujrzały światło dzienne. Pomoże również ocenić, czy krytyczne zachowanie małżonka miało rzeczywisty wpływ na rozkład pożycia oraz zaproponuje przyjęcie optymalnej strategii procesowej.

Podane wcześniej przykłady zawinienia należą do najpowszechniejszych, lecz pojawia się mnóstwo innych przyczyn rozkładu pożycia. Każdą sytuację należy skrupulatnie przeanalizować, aby możliwie oszacować szanse powodzenia. Pragmatyczne i obiektywne spojrzenie adwokata stanowi nieocenioną pomoc przy takiej ocenie.

Jeśli potrzebują Państwo pomocy przy rozwodzie lub jakimkolwiek innym zagadnieniu z dziedziny prawa rodzinnego zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Adwokacką Flis.

Adwokat Tomasz Flis

tel.: +48 793 301 633

adres e-mail: kancelaria@adwokat-flis.pl

www.adwokat-flis.pl